Het Vastgoedinformatieplatform (VIP) is een Vlaams elektronisch informatiesysteem voor de ontsluiting, samenvoeging en veilige gegevensdeling van vastgoedinformatie en vastgoeddossiers (voorheen notarisinlichtingen) tussen bronhouders (Vlaanderen, provincie en gemeentes) en aanvragers. De gemeente vindt het belangrijk dat potentiële kopers met kennis van zaken een beslissing kunnen nemen over een onroerend goed. Het VIP biedt de mogelijkheid om informatie over onroerende goederen efficiënter en veiliger te delen. In eerste instantie kunnen notarissen en vastgoedmakelaars vastgoedinformatie aanvragen via het VIP. In latere fase volgen de overheden en burgers.
Er is ook een Besluit van de Vlaamse regering in de maak om de rechten en plichten in het kader van de verwerking van vastgoedinformatie over te dragen vanuit Digitaal Vlaanderen naar het Vlaams Datanutsbedrijf (athumi). De Vlaamse gemeente werken samen met Digitaal Vlaanderen/athumi[1] om een Vastgoedinformatieplatform te ontwikkelen en om in een testfase te onderzoeken hoe informatie over onroerende goederen op een efficiënte wijze kan worden ter beschikking gesteld.
De gemeente Zwijndrecht zal vanaf 11 december 2023 (wave 7) de vastgoeddossiers via het VIP afleveren aan notarissen en immokantoren.
Vanaf een gemeente is aangesloten op het platform verloopt de aanvraag, aflevering en samenstelling van ‘Vastgoedinlichtingen voor overdracht’ uitsluitend via het Vastgoedinformatieplatform voor aanvragers met toegang. In de fase vóór het decreet in werking treedt zijn dat notarissen en vastgoedmakelaars. Deze doelgroep zorgt in de meeste gemeenten voor meer dan 95% van de aanvragen. Burgers zullen pas vanaf begin 2024 aanvragen kunnen doen via het Vastgoedinformatieplatform.
In deze tussenfase, blijven gemeenten voor aanvragers die nog niet in het platform terecht kunnen (overheden, andere professionele aanvragers, burgers) vastgoedinformatie afleveren op de oude manier. Het vormt geen probleem dat de inhoud en vormgeving van een dossier hierdoor tijdelijk verschillend is, afhankelijk van wie de aanvraag doet. Ook het lokaal bestuur zelf zal nog geen aanvraag kunnen doen in het platform tot het decreet in werking treedt. Nadien zal het lokaal bestuur dus de rol van ‘informatieaanvrager’ toegewezen krijgen om ook eigen aanvragen via het VIP webportaal te kunnen doen.
Status van het decreet:
Midden juli is het VIP-decreet een tweede keer principieel goedgekeurd door de Vlaamse regering. Momenteel wacht men nog op het advies van de Raad van State voor men naar een definitieve goedkeuring gaan. De inwerkingtreding is momenteel nog steeds gepland voor 1/1/2024. Het ontwerpdecreet in bijlage.
Met de inwerkingtreding van het decreet veranderen er een aantal zaken. Concreet:
Kort nadien zal ook een Besluit van de Vlaamse Regering geformaliseerd worden, waarin volgende zaken aan bod komen:
Met de komst van VIP wijzigt er niks aan de vroegere geldigheid van een stedenbouwkundig uittreksel (informatie plannen en vergunningenregister), dat bepaald werd op 1 jaar. Het is echter de taak van de professionele aanvrager om aan zijn onderzoeksplicht te voldoen en bij het vermoeden van gewijzigde informatie tussen de aanvraag en het gebruik ervan, de nodige verdere opzoekingen te doen.
De ondertekening van een dossier, aangevraagd via het VIP, door Burgemeester/Schepen/Algemeen Directeur is niet langer mogelijk via het Vastgoedinformatieplatform. Deze ondertekening blijkt juridisch gezien onnodig, vermits:
Tot er een Vastgoedinformatieplatform decreet is, is er een ‘MVP’-fase (MVP = minimum viable product, of basisversie) en zal het platform fungeren als een verwerker ten dienste van de gemeenten die verwerkingsverantwoordelijke zijn, zoals intermediaire software eveneens verwerker zijn. Vanaf het decreet in werking treedt, zullen athumi en de gemeente gezamenlijke verwerkingsverantwoordelijken zijn. Dit wordt juridisch geregeld via de juiste overeenkomsten en goedgekeurd door de gemeenteraad.
Tussen het lokaal bestuur en Digitaal Vlaanderen/athumi dient verplicht een verwerkingsovereenkomst afgesloten te worden om de verwerking van persoonsgegevens in te regelen tijdens de periode vóór het decreet in werking treedt. Dit is nodig voor alle lokale besturen, ongeacht de datum van aansluiting. Hiervoor werd een VVSG-sjabloon voorzien. Deze overeenkomst moet ten laatste 5 dagen voordat uw gemeente live gaat (dit is 11 december 2023) ondertekend zijn door beide partijen. De verwerkingsovereenkomst in bijlage.
Gezien het Vastgoedinformatieplatform decreet nog niet definitief goedgekeurd werd, moet de gemeenteraad de 'aansluiting Vastgoedinformatieplatform en vernieuwing retributiereglement vastgoedinformatie' goedkeuren.
De kost voor het verzamelen van vastgoedinformatie en het ontsluiten van vastgoeddossiers wordt verhaald op de aanvrager. De kostprijs voor het afleveren van een vastgoeddossier wijzigt niet ten opzichte van het besluit van 16 augustus 2022 ( Retributiereglement op het afleveren van stedenbouwkundige uittreksels - tariefwijziging). Het aanvragen van duplicaten vervalt omdat de aanvrager via het VIP daar het vastgoeddossier kan raadplegen. Daarnaast zijn aanvragen via mail niet meer mogelijk: aanvragen kunnen enkel behandeld worden via het VIP. Aanvragers die nog geen toegang tot het VIP hebben, kunnen nog wel een aanvraag doen via de website of mail en vallen dus nog onder het bestaande retributiereglement (Retributiereglement op het afleveren van stedenbouwkundige uittreksels - tariefwijziging).
Er wordt aan het College gevraagd om kennis te nemen en dit ter goedkeuring voor te leggen aan de gemeenteraad. Het ontwerpbesluit voor de gemeenteraad in bijlage.
[1] Rechten en plichten in het kader van het Vastgoedinformatieplatform worden overgedragen van Digitaal Vlaanderen naar het Vlaams Datanutsbedrijf bij een Besluit van de Vlaamse regering in de periode waarin deze overeenkomst ondertekend wordt. De verwerkingsovereenkomst wordt ondertekend door (i) DV als het besluit nog niet is gepubliceerd (ii) Vlaams Datanutsbedrijf zodra het BVR gepubliceerd is.
Gelet artikel 173, van de Grondwet;
Gelet op artikel 40, §3, van het Decreet Lokaal Bestuur van 22 december 2017 en latere wijzigingen;
Gelet op de artikelen 5.2.1, 5.2.5, 5.2.6 en 5.2.7 van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening van 15 mei 2009;
Gelet op de financiële toestand van de gemeente en de noodzaak om het budget in evenwicht te houden;
Het college neemt kennis van de aansluiting op het Vastgoedinformatieplatform met ingang van 11 december 2023 en legt dit ter goedkeuring voor aan de gemeenteraad.