Het Agentschap Binnenlands Bestuur (ABB) ontving een klacht van meesters Lehaen en Michielsen namens 545 inwoners van Zwijndrecht m.b.t. de fusie met de gemeenten Beveren en Kruibeke waartoe beslist werd door de gemeenteraad op 26 oktober 2023.
De melding is binnengekomen via het digitaal loket van ABB op 1 december 2023.
Het antwoord van de gemeente moet zo spoedig mogelijk bezorgd worden.
De administratie formuleerde volgend antwoord:
In antwoord op uw brief van 1 december 2023 i.v.m. de klacht van meesters Lehaen en Michielsen namens 545 inwoners over het besluit van de gemeenteraad van 26 oktober 2023 aangaande de fusie met Beveren en Kruibeke kunnen wij u onderstaande toelichting bezorgen.
Wij hebben de klacht grondig doorgenomen. Wij willen hierbij opmerken dat een aantal van de aangehaalde middelen buiten onze bevoegdheid als lokale overheid vallen.
Daarnaast zijn er ook een aantal grieven waar we nog geen antwoord op kunnen formuleren omdat de beslissingen hierover zich in de toekomst situeren. Afhankelijk van de politieke samenstelling binnen de nieuwe fusiegemeente en binnen de provincies zullen hier misschien andere keuzes gemaakt worden of andere prioriteiten naar voor geschoven worden.
Wat de aanstelling van de coördinerend algemeen en financieel directeur betreft, verwijzen we naar artikel 34 DLB en artikel 28 van het huishoudelijk reglement van de gemeenteraad. Als algemeen principe wordt gesteld dat de stemmingen in de gemeenteraad niet geheim zijn. In artikel 34 DLB worden de uitzonderingen waarin wel geheim gestemd wordt opgesomd.
Ook in het huishoudelijk reglement van de gemeenteraad worden deze uitzonderingen opgenomen.
Artikel 28 van het huishoudelijk reglement bepaalt dat er enkel een geheime stemming wordt gehouden over:
Geen van deze gevallen is van toepassing op de aanstelling van de coördinerende decretale graden. Er mocht dus een openbare stemming in openbare zitting gebeuren. Er was ook geen enkele reden waarom het punt niet in zijn geheel gestemd zou mogen worden.
Hierover werd overigens ook telefonisch advies ingewonnen bij ABB (Gertjan Meersseman en Thomas Nulens). Door ABB werd ons bevestigd dat in de andere fusietrajecten eveneens over het besluit in zijn geheel, dus met inbegrip van de aanstelling van de coördinerende decretale graden, in openbare zitting gestemd werd.
Wij willen er ook nog op wijzen dat, indien de besturen zelf geen coördinatoren aanduiden, het de algemeen directeur en de financieel directeur zijn van de gemeente met het hoogste aantal inwoners (in casu Beveren) die aangesteld worden als coördinerende algemeen en financieel directeur.
De aanduiding van de algemeen directeur-coördinator of financieel directeur-coördinator heeft geen gevolgen voor de aanstelling van de algemeen en financieel directeur in de nieuwe gemeente.
Binnen 6 maanden na de fusiedatum stelt de gemeenteraad van de nieuwe gemeente immers een nieuwe algemeen directeur en een nieuwe financieel directeur aan.
Wij stelden onze vragen i.v.m. de naamgeving van de nieuwe fusiegemeente eveneens aan ABB. ABB bevestigde dat er decretaal bepaald is dat er in het gezamenlijk voorstel tot samenvoeging een voorstel voor de naam van de nieuwe gemeente vervat moet zitten (artikel 347 DLB). Zij wezen er tegelijk op dat dit natuurlijk maar een voorstel blijft, als de gemeenten nadien samen een nieuw voorstel doen, dan kan dit.
De beslissing over de naamkeuze van de fusiegemeente ligt uiteindelijk bij de decreetgever. De uiterste datum waarop de gemeenteraden samen het voorstel over de nieuwe naam nog kunnen wijzigen valt dus in principe samen met de finale beslissing van de decreetgever over de fusie.
De toelichting die over de naamgeving in het besluit werd opgenomen, werd eveneens afgetoetst. ABB bevestigde ook dat de voorlopige naam die opgenomen werd in de beslissing ervoor zorgt dat aan de decretale verplichting voldaan is (mail van 18 oktober 2023 van fusies@vlaanderen.be).
In het gemeenteraadsbesluit van 26 oktober 2023 werd hierover volgende overweging opgenomen:
“Overwegende dat:
Wat de vraag naar motivering over het niet volgen van het resultaat van de volksraadpleging betreft, willen we verwijzen naar de vragenmomenten die voor elke gemeenteraad plaatsvinden en waarbij elke burger 3 vragen mag stellen over agendapunten. De burgers hebben hier veelvuldig en uitgebreid gebruik van gemaakt, waarbij ook vragen gesteld werden aan de verschillende politieke partijen over het al dan niet volgen van het resultaat van de volksraadpleging. Gelet op de grote opkomst en de moeite die alle kiezers gedaan hebben om hun stem uit te brengen, begrijpen wij uiteraard dat burgers teleurgesteld zijn maar decretaal is er bepaald dat een volksraadpleging niet bindend is.
In de beslissing van 26 oktober 2023 werd, zoals decretaal bepaald, een keuze gemaakt tot welke provincie de nieuwe fusiegemeente wil behoren. De 3 gemeenten kozen voor de provincie Oost-Vlaanderen. Deze keuze is gebaseerd op de indeling van de 3 gemeenten in de regio Waasland, het feit dat de regio Waasland binnen de provincie Oost-Vlaanderen valt en dat 2 van de 3 fuserende gemeenten reeds tot de provincie Oost-Vlaanderen behoren. De beide provincies zullen hierover nog de mogelijkheid krijgen een advies te geven en eventuele bezorgdheden kenbaar te maken.
Het klopt dat in Zwijndrecht ondertussen een grote kennis rond PFAS is opgebouwd. Het zal zaak zijn die kennis in de nieuwe fusiegemeente te bestendigen en hierop te blijven inzetten.
In de regelgeving is ook voorzien dat de nieuwe fusiegemeente alle rechten en verplichtingen van de 3 fuserende gemeenten overneemt.
We verwijzen voor de volledigheid ook nog naar ons antwoord op uw brief dd. 24 november 2023 i.v.m. andere klachten aangaande dezelfde beslissing van 26 oktober 2023.
Wij hopen hiermee een voldoende gemotiveerd antwoord gegeven te hebben. Uiteraard zijn we steeds bereid om bijkomende informatie te verstrekken.
Decreet van 22 december 2017 over het lokaal bestuur, artikel 331.
Het college van burgemeester en schepenen neemt kennis van de klacht die op 1 december 2023 via het digitaal loket van het Agentschap Binnenlands Bestuur bezorgd werd en van het geformuleerde antwoord op deze klacht.
De CD&V-fractie is akkoord met het geformuleerde antwoord. De Groen- en Vooruit-fractie zijn niet akkoord met het geformuleerde antwoord. Om die reden wenst de burgemeester het antwoord niet mee te ondertekenen.
Het college van burgemeester en schepenen is akkoord dat het geformuleerde antwoord verstuurd wordt aan ABB.