Boek 2, Deel 2, Titel 4 van het Besluit Vlaamse Codex Wonen bevat de huidige subsidieregeling voor intergemeentelijke samenwerking op het vlak van lokaal woonbeleid die geldt voor de periode van 1 januari 2020 tot en met 31 december 2025. Artikel 2.32 van het Besluit Vlaamse Codex Wonen bevat een regeling voor de impact van de gemeentefusies van 1 januari 2025 op het laatste werkingsjaar 2025 van de bestaande IGS-projecten. Die gemeentefusies zullen bij een aantal IGS-projecten leiden tot wijzigingen van werkingsgebieden. Daarom werden bepalingen voorzien over het toe- en uittreden van een nieuwe (fusie)gemeente, over beslissingen die daarover door de gemeenten moeten genomen worden en over een herberekening van het subsidiebedrag voor werkingsjaar 2025. Enkele bepalingen van artikel 2.32 werden nog verduidelijkt of aangepast in artikel 3 van het Besluit van de Vlaamse Regering tot wijziging van diverse besluiten betreffende het woonbeleid (definitieve goedkeuring door de Vlaamse Regering op 8 december 2023).
De vrijwillige fusie van Beveren, Kruibeke en Zwijndrecht heeft een impact op het werkingsgebied van de intergemeentelijke projecten lokaal woonbeleid Waas 1 en Waas 2. Hierdoor wordt het subsidiebedrag herberekend voor de periode vanaf de fusiedatum tot de einddatum van de subsidiëringsperiode.
De drie gemeenten Beveren, Kruibeke en Zwijndrecht moeten voor 1 november 2024 beslissen over:
Financiële weerslag
Het subsidiebedrag voor 2025 wordt opnieuw berekend. De minister beslist over het aanvraagdossier uiterlijk in januari 2025.
IGS-werkingsgebieden vóór fusies
IGS Waas 1 | Lokeren, Sint-Gillis-Waas, Stekene | € 113.768,08 |
IGS Waas 2 | Sint-Niklaas, Moerbeke, Kruibeke | € 161.457,68 |
IGS Waas 3 | Beveren, Temse, Waasmunster | € 137.960,27 |
totaal voor de 3 projecten |
| € 413.186,04 |
mogelijke IGS-werkingsgebieden na fusies
IGS- Waas 1 | A | Stekene, Sint-Gillis-Waas, Lokeren-Moerbeke | € 114.387,71 |
| B | Stekene, Sint-Gillis-Waas | € 61.159,60 |
IGS Waas 2 | C | Sint-Niklaas, Moerbeke-Lokeren, Beveren-Kruibeke-Zwijndrecht | € 167.151,29 |
| D | Sint-Niklaas, Beveren-Kruibeke-Zwijndrecht | € 163.231,33 |
| E | Sint-Niklaas, Moerbeke-Lokeren | € 163.327,32 |
IGS Waas 3 | F | Temse, Waasmunster, Beveren-Kruibeke-Zwijndrecht | € 184.863,96 |
| G | Temse, Waasmunster | € 82.432,54 |
Enig voorbehoud is te formuleren bij het subsidiebedrag: bij de berekening is er van uitgegaan (hypothese) dat de nieuwe (fusie)gemeente dezelfde aanvullende activiteiten zal uitvoeren als (één van) de samengevoegde gemeenten.
mogelijke combinaties voor Interwaas
A+D+G |
| € 360.051,58 |
B+C+G |
| € 310.743,43 |
B+E+F |
| € 409.350,88 |
Voor de nieuwe fusiegemeente Lokeren-Moerbeke is het voorstel om samen te werken met de stad Sint-Niklaas.
Voor de nieuwe fusiegemeente Beveren-Kruibeke-Zwijndrecht is het voorstel om samen te werken met de gemeenten Temse en Waasmunster.
Aanvullende activiteiten (AA) en eigen voorstellen (EV)
In de aanvraagdossiers die Interwaas in 2024 indient voor de 3 projecten moeten de samengevoegde gemeenten in hun collegebesluiten ook duidelijkheid verschaffen welke aanvullende activiteiten en welke eigen voorstellen de fusiegemeente in 2025 zal uitvoeren. Op basis van die selectie in het CBS-besluit zal Wonen in Vlaanderen dan het definitieve subsidiebedrag voor de aanvullende activiteit (AA) en eigen voorstel (EV) berekenen. In totaal worden er 13 aanvullende activiteiten uitgevoerd in de drie verschillende gemeenten en 5 eigen voorstellen in Zwijndrecht. Het subsidiebedrag bedraagt 4065,13 euro per aanvullende activiteit en 2439,08 euro per eigen voorstel. Hieronder een overzicht van de activiteiten.
AA | Omschrijving en toepassingsgebied |
AA 1_1
| Een ruimtelijk beleid voeren op basis van een visie om het beschikbare aanbod aan panden op het grondgebied te activeren voor wonen. Deze activiteit heeft betrekking op de site Van Laere in Zwijndrecht en het zoeken naar een nieuwe invulling ervan (activeren voor wonen).
Enkel van toepassing op grondgebied Zwijndrecht. |
AA 1_3
| Inspelend op de maatschappelijke noden een instrument uitwerken en toepassen dat alternatieve woonvormen mogelijk maakt. Enkel Zwijndrecht heeft voor deze activiteit subsidies aangevraagd. IGEAN heeft een reglement voor alternatieve woonvormen opgesteld, maar vanuit de gemeente Zwijndrecht is er weinig interesse om dit te implementeren. Vandaar dat zij voorstander zijn om deze activiteit te schrappen.
Wordt geschrapt voor grondgebied Zwijndrecht, niet meer van toepassing. |
AA 1_6
| De verplichting om de huurprijs en de gemeenschappelijke lasten van private huurwoningen bekend te maken opvolgen. De affiches worden door de controleurs gecheckt: wordt de huurprijs correct vermeld? Wordt de EPC-waarde bekend gemaakt? Verhuurders worden aangespoord om zich in orde te stellen, de meesten stellen zich in orde zonder boete. Deze activiteit wordt in Zwijndrecht uitgevoerd door de controleurs van IGEAN en kan overgenomen worden door de controleurs van Woonwijzer Waasland (Interwaas). Woonwijzer Waasland stelt ook vast dat in een kwart van de online advertenties de EPC-scores niet vermeld worden, hoewel het verplicht is om een energiescore te vermelden en de gemiddelde huurprijs in de regio gestegen is.
Enkel van toepassing op grondgebied Zwijndrecht. |
AA 2_1 | Op eigen initiatief conformiteitsonderzoeken uitvoeren en gratis conformiteitsattesten afgeven. In Kruibeke is de afgifte van een conformiteitsattest gratis na een renovatiebegeleiding (en als de woning voldoet aan de minimale woningkwaliteitseisen). Daarnaast leveren Kruibeke en Zwijndrecht ook bij sociale verhuur van een private huurwoning een gratis conformiteitsattest af. Om kwaliteitsvol wonen te garanderen voor gezinnen die gekend zijn bij het OCMW wordt er soms door de OCMW’s van de drie gemeenten een preventieve controle aangevraagd. Als bij een preventieve controle de conformiteit van de woning wordt vastgesteld dan is men verplicht om het conformiteitsattest gratis af te leveren.
Van toepassing op grondgebied Kruibeke en Zwijndrecht. |
AA 2_2 | Een verordening vaststellen en toepassen waarbij het conformiteitsattest verplicht wordt gesteld in bepaalde situaties. Om kwaliteitsvol wonen te garanderen hebben de gemeenten Kruibeke en Zwijndrecht een verordening ingevoerd die het conformiteitsattest verplicht. Ook Woonwijzer Waasland stelt vast dat er weinig eigenaars bereid zijn om vrijwillig te investeren in hun huurwoning. Zo is er voor renovatie en voor energiebesparende investeringen de Vlaamse MijnVerbouwPremie. In 2023 trok deze premie in Vlaanderen niet veel private verhuurders over de streep om te investeren in het energiezuinig maken van hun huurwoningen, terwijl het aantal huurders dat moeilijkheden ondervond om hun energiefactuur te betalen toenam door de recente energiecrisis. Daarom is het belangrijk dat de nieuwe fusiegemeente belang hecht aan woningkwaliteit en minstens de verordeningen in Zwijndrecht en Kruibeke behoudt. Een beslissing (of dat de nieuwe gemeente een algemene verordening wenst) vóór 1 januari 2025 is niet vereist. Aangezien deze reglementen geen belasting inhouden blijven zij voortbestaan op het grondgebied waarvoor zij werden goedgekeurd in afwachting van een beslissing van de nieuwe gemeente.
Van toepassing op grondgebied Kruibeke en Zwijndrecht. |
AA 2_3 | Een verordening vaststellen en toepassen waarbij de geldigheidsduur van het conformiteitsattest beperkt wordt, en woningen met dergelijke conformiteitsattesten opvolgen. De gemeenten Kruibeke en Zwijndrecht hebben een verordening ingevoerd die, in bepaalde gevallen zoals vocht, het conformiteitsattest beperkt in duurtijd. Op die manier worden woningen, waarvan men in de gemeente weet dat er zich bepaalde problemen stellen, opgevolgd. Zo zijn er eigenaars die vochtproblemen wegmoffelen met een gipsplaat of een laagje verf. Omdat de gemiddelde huurprijs in de regio gestegen is, en een hoge huurprijs niet steeds een garantie is op een kwaliteitsvolle woning, is het belangrijk dat de nieuwe fusiegemeente belang hecht aan woningkwaliteit en minstens de verordeningen in Zwijndrecht en Kruibeke behoudt.
Van toepassing op grondgebied Kruibeke en Zwijndrecht. |
AA 2_5 | Een vrijstelling vragen van de adviesverplichting in de administratieve procedures tot ongeschikt-, onbewoonbaar- en overbewoondverklaring van een woning en, als de vrijstelling wordt verleend, de procedures toepassen. Op dit moment is enkel de gemeente Zwijndrecht vrijgesteld. Vanaf 1/01/2025 zal elke gemeente die beroep doet op erkende woningcontroleurs (zoals die van Woonwijzer Waasland, Interwaas) met een beroepskwalificatie automatisch vrijgesteld zijn. Daarom is het logisch om deze activiteit verder te zetten.
Van toepassing op grondgebied Beveren, Kruibeke en Zwijndrecht. |
AA 2_6 | Verwaarloosde gebouwen en woningen opsporen, registreren en aanpakken. Alle drie de gemeenten bestrijden verwaarlozing met een heffing. Met de toekomstige fusie is het de bedoeling om tot een gezamenlijk reglement te komen.
Van toepassing op grondgebied Beveren, Kruibeke en Zwijndrecht. |
AA 2_7 | Afsprakenkader over conformiteitsonderzoeken in woningen die te huur worden aangeboden aan de woonmaatschappij met het oog op nieuwe inhuurname. In Beveren en Kruibeke voert het IGS Woonwijzer Waasland de conformiteitsonderzoeken uit met het oog op de inhuurneming van woningen en appartementen door de woonmaatschappij. Deze activiteit wordt in Zwijndrecht ook uitgevoerd: een deel van de controles gebeurt door personeel van de gemeente en een ander deel door IGEAN. In Kruibeke en in Zwijndrecht worden de conformiteitsattesten in kader van sociale verhuur gratis afgeleverd.
Van toepassing op grondgebied Beveren, Kruibeke en Zwijndrecht. |
AA 2_8 | De lokale partners via structurele samenwerking betrekken bij het lokale woningkwaliteitsbeleid. In Kruibeke en Zwijndrecht is er een goede samenwerking tussen de wijkagenten en huisvestingambtenaren in het kader van woningkwaliteit. Indien noodzakelijk zijn er overlegmomenten over woningkwaliteit met de lokale politie. Met de toekomstige fusie is het de bedoeling om deze samenwerking met de politie te bestendigen.
Van toepassing op grondgebied Kruibeke en Zwijndrecht. |
AA 2_10 | De ongeschiktheid en onbewoonbaarheid en de datum van vaststelling aanbrengen op de gevel van private huurwoningen. Bij elk besluit onbewoonbaarheid en ongeschiktheid wordt de eigenaar in Zwijndrecht verplicht om het besluit aan te plakken. Zo is het voor de volgende verhuurder zichtbaar dat een woning niet geschikt is om in te wonen. Voordat het tot een besluit en een aanplakking komt probeert men in de woningkwaliteitdossiers de verhuurder zo goed mogelijk te begeleiden en worden er eerst kansen gegeven om tot herstel te komen.
Enkel van toepassing op grondgebied Zwijndrecht. |
EV 2_1 | Een handhavend en sanctionerend woningkwaliteitsbeleid voeren. Ter opvolging van de verordening die het conformiteitsattest verplicht heeft Zwijndrecht een GAS-boete in haar reglement ingeschreven. Die GAS boete moet eigenaars aanzetten tot het aanvragen van een conformiteitsattest.
Enkel van toepassing op grondgebied Zwijndrecht. |
EV 2_2 | De eigenaar - verhuurder in een conformiteitsprocedure wordt ontzorgd. Om de verhuurder op weg te helpen met de herstellingswerken wordt er een advies gegeven. In het advies worden de gebreken opgesomd en worden er mogelijke oplossingen aangeboden. Het advies wordt via mail aan de verhuurder bezorgd, vaak wordt de verhuurder ook telefonisch ingelicht. Sommige verhuurders zijn niet voldoende geholpen met een schriftelijk advies. Dan wordt samen met de verhuurder er een nieuw bezoek gepland in de huurwoning. De gebreken en mogelijke oplossingen worden besproken. De woningcontroleur adviseert welke herstellingswerken er prioritair dienen uitgevoerd te worden. De verhuurder kan ook beroep doen op de woningcontroleur om offertes te vergelijken en hierin een keuze te maken. Het doel van de begeleiding is steeds het afleveren van een conformiteitsattest met zo weinig mogelijk resterende gebreken. Deze subsidies werden door IGEAN voor de gemeente Zwijndrecht aangevraagd, maar ook de woningcontroleurs van Woonwijzer Waasland plannen met de eigenaars begeleidende bezoeken in om hen extra advies te geven.
Van toepassing op grondgebied Zwijndrecht. |
EV 2_3
| De gemeenten ontwikkelen een visie over Air B&B's in de streek. Dit is een activiteit die in Zwijndrecht getrokken werd door IGEAN. In de Rupelstreek worden er in functie van Tommorowland steeds meer woningen aangeboden via Air B&B. Zwijndrecht geeft aan dat het aantal woningen die voor Air B&B wordt aangeboden beperkt is. Vandaar dat zij voorstander zijn om deze activiteit te schrappen.
Wordt geschrapt voor grondgebied Zwijndrecht, niet meer van toepassing. |
AA 3_2 | Sociaal en/of technisch begeleiden op maat van kwetsbare inwoners. Woonwijzer Waasland (Interwaas) biedt een intensieve renovatiebegeleiding aan van A tot Z via Home2Home. Met middelen van VEKA heeft Woonwijzer Waasland ook een project opgestart, gericht op de sociale doelgroep, namelijk ‘check je ketel’. Verder worden er ook woonmeters verdeeld via de energiescanners van vzw Den Azalee,
Van toepassing op grondgebied Beveren, Kruibeke en Zwijndrecht. |
AA 3_3 | Samenwerken met het vredegerecht en de deurwaarder in het kader van de procedure gerechtelijke uithuiszetting. Er zijn contacten met de vrederechter en met de deurwaarders.
Van toepassing op grondgebied Beveren, Kruibeke en Zwijndrecht. |
EV 3_1 | Technisch begeleiden van inwoners: deze subsidie werd aangevraagd door de gemeente Zwijndrecht. In de gemeente Zwijndrecht wordt gratis duurzaam planadvies aangeboden door architecten van het provinciaal steunpunt Kamp C. Woonwijzer Waasland heeft een samenwerking met Home2home die ook gratis renovatieadvies geeft. De vergoeding die de renovatiebegeleider krijgt per woning of wooneenheid zal met de invoer met de MijnVerbouwBegeleiding grondig wijzigen en dus zal het aanbod dan opnieuw bekeken moeten worden.
Van toepassing op grondgebied Beveren, Kruibeke en Zwijndrecht. |
EV 3_2 | De gemeente Zwijndrecht bemiddelt in conflicten tussen buren. Er is een neutrale dienst met een halftijdse coördinator en vrijwilligers. Deze dienst kan tijdig worden ingeschakeld worden bij burenruzies. Met deze vrijwilligers is er een netwerk met relevante actoren (politie, gemeente, woonmaatschappij). De coördinator is het aanmeldpunt voor een bemiddelingstraject en ze staat in voor het screenen en opleiden van de vrijwilligers. Bij uitbreiding van het gebied zou ook het aantal coördinator-uren uitgebreid moeten worden, geschat wordt dat er dan een voltijdse coördinator nodig is voor het project.
Enkel van toepassing op grondgebied Zwijndrecht. |
Mits akkoord van het college wordt het voorgestelde samenwerkingsverband voorgelegd aan de eerstvolgende gemeenteraad.
Besluit van de Vlaamse Regering tot wijziging van diverse besluiten betreffende het woonbeleid (definitieve goedkeuring door de Vlaamse Regering op 8 december 2023).
De gemeenteraden van Beveren, Kruibeke en Zwijndrecht keurden hun fusie respectievelijk op 14 november 2023, 6 november 2023, en 26 oktober 2023 goed. De Vlaamse Regering bekrachtigde de fusies op vrijdag 19 april 2024.
Het college van burgemeester en schepenen beslist akkoord te gaan om met de nieuwe fusiegemeente Beveren – Kruibeke - Zwijndrecht toe te treden tot Waas 3 (Interwaas) voor een samenwerking met de gemeenten Temse en Waasmunster en als gemeente Zwijndrecht uit te treden uit IVLW Rivierenland (Igean).
Het college van burgemeester en schepenen beslist akkoord te gaan om in de nieuwe fusiegemeente de volgende aanvullende activiteiten en eigen voorstellen verder te zetten om aanspraak te kunnen maken op extra subsidies:
AA | Omschrijving | Wordt op dit moment uitgevoerd in: |
AA 1_1
| Een ruimtelijk beleid voeren op basis van een visie om het beschikbare aanbod aan panden op het grondgebied te activeren voor wonen. | Zwijndrecht |
AA 1_6
| De verplichting om de huurprijs en de gemeenschappelijke lasten van private huurwoningen bekend te maken opvolgen. | Zwijndrecht |
AA 2_1 | Op eigen initiatief conformiteitsonderzoeken uitvoeren en gratis conformiteitsattesten afgeven. | Kruibeke en Zwijndrecht |
AA 2_2 | Een verordening vaststellen en toepassen waarbij het conformiteitsattest verplicht wordt gesteld in bepaalde situaties. | Kruibeke en Zwijndrecht |
AA 2_3 | Een verordening vaststellen en toepassen waarbij de geldigheidsduur van het conformiteitsattest beperkt wordt, en woningen met dergelijke conformiteitsattesten opvolgen. | Kruibeke en Zwijndrecht |
AA 2_5 | Een vrijstelling vragen van de adviesverplichting in de administratieve procedures tot ongeschikt-, onbewoonbaar- en overbewoondverklaring van een woning en, als de vrijstelling wordt verleend, de procedures toepassen. | Beveren, Kruibeke en Zwijndrecht |
AA 2_6 | Verwaarloosde gebouwen en woningen opsporen, registreren en aanpakken. | Beveren, Kruibeke en Zwijndrecht |
AA 2_7 | Afsprakenkader over conformiteitsonderzoeken in woningen die te huur worden aangeboden aan de woonmaatschappij met het oog op nieuwe inhuurname. | Beveren, Kruibeke en Zwijndrecht |
AA 2_8 | De lokale partners via structurele samenwerking betrekken bij het lokale woningkwaliteitsbeleid. | Kruibeke en Zwijndrecht |
AA 2_10 | De ongeschiktheid en onbewoonbaarheid en de datum van vaststelling aanbrengen op de gevel van private huurwoningen | Zwijndrecht |
EV 2_1 | Een handhavend en sanctionerend woningkwaliteitsbeleid voeren. | Zwijndrecht |
EV 2_2 | De eigenaar - verhuurder in een conformiteitsprocedure wordt ontzorgd. | Beveren, Kruibeke en Zwijndrecht |
AA 3_2 | Sociaal en/of technisch begeleiden op maat van kwetsbare inwoners. | Beveren, Kruibeke en Zwijndrecht |
AA 3_3 | Samenwerken met het vredegerecht en de deurwaarder in het kader van de procedure gerechtelijke uithuiszetting. | Beveren, Kruibeke en Zwijndrecht |
EV 3_1 | Technisch begeleiden van inwoners. | Beveren, Kruibeke en Zwijndrecht |
EV 3_2 | De gemeente bemiddelt in conflicten tussen buren. | Zwijndrecht |
Volgende aanvullende activiteit en eigen voorstel wordt niet overgenomen door de fusiegemeente:
Het college van burgemeester en schepenen beslist het voorgestelde samenwerkingsverband voor te leggen aan de eerstvolgende gemeenteraad.